典拠:Quintus Horatius Flaccus, Opera, edited by D. R. Shackleton Bailey, Berlin and New York: Walter De Gruyter, 2008, pp. 140-143.
訳者名:原口昇平(連絡先
最終更新日:2014年6月9日  ※引用の際 典拠、訳者名、URL、最終更新日を必ず明記


Quintus Horatius Flaccus (B. C. 65 - B. C. 8)
Epodi, II.



‘Beatus ille, qui procul negotiis,
 ut prisca gens mortalium,
paterna rura bobus exercet suis
 solutus omni faenore,
neque excitatur classico miles truci			5
 neque horret iratum mare,
Forumque vitat et superba civium
 potentiorum limina.
ergo aut adulta vitium propagine
 altas maritat populos					10
aut in reducta valle mugientium
 prospectat errantis greges
inutilisve falce ramos amputans
 feliciores inserit
aut pressa puris mella condit amphoris		15
 aut tondet infirmas ovis;
vel cum decorum mitibus pomis caput
 Autumnus agris extulit,
ut gaudet insitiva decerpens pira
 certantem et uvam purpurae,				20
qua muneretur te, Priape, et te, pater
 Silvane, tutor finium!
libet iacere modo sub antiqua ilice,
 modo in tenaci gramine;
labuntur altis interim ripis aquae,				25
 queruntur in silvis aves,
frondesque lymphis obstrepunt manantibus,
 somnos quod invitet levis.
at cum tonantis annus hibernus Iovis
 imbris nivesque comparat,				30
aut trudit acris hinc et hinc multa cane
 apros in obstantis plagas
aut amite levi rara tendit retia,
 turdis edacibus dolos;
pavidumque leporem et advenam laqueo gruem	35
 iucunda captat praemia.
quis non malarum quas Amor curas habet,
 haec inter obliviscitur?
quod si pudica mulier in partem iuvet
 domum atque dulcis liberos,				40
Sabina qualis aut perusta solibus
 pernicis uxor Apuli,
sacrumque tostis exstruat lignis focum
 lassi sub adventum viri
claudensque textis cratibus laetum pecus		45
 distenta siccet ubera
et horna dulci vina promens dolio
 dapes inemptas apparet,
non me Lucrina iuverint conchylia
 magisve rhombus aut scari,				50
si quos Eois intonata fluctibus
 hiems ad hoc vertat mare,
non Afra avis descendat in ventrem meum,
 non attagen Ionicus
iucundior quam lecta de pinguissimis			55
 oliva ramis arborum
aut herba lapathi prata amantis et gravi
 malvae salubres corpori
vel agna festis caesa Terminalibus
 vel haedus ereptus lupo.					60
has inter epulas ut iuvat pastas ovis 
 videre properantis domum,
videre fessos vomerum inversum boves
 collo trahentis languido
positosque vernas, ditis examen domus,		65
 circum renidentis Lares!’

Haec ubi locutus faenerator Alfius,
 iam iam futurus rusticus,
omnem redegit Idibus pecuniam,
 quaerit Kalendis ponere.					70
クィントゥス・ホラーティウス・フラックス(前65-前8)
『エポード集』前29年 第2歌



「至福なるかな、労苦から遠ざかって、
 いにしえの死ぬさだめの民のように、
父祖の土地を自分の牛で耕し、
 あらゆる負債から解き放たれて
戦の騒々しいラッパに駆り立てられることもなく
 怒れる海を恐れることもなく、
公の広場を、また権力を誇る市民の
 ご立派な家の門を避ける者は。
その者は接ぎ木によって葡萄を
 高く成長したポプラにつがわせる、
また遥かな山間のなかでうなりながら
 うろついている群を見つめる、
無用な木の枝を鎌で払い落としては
 よく実る枝を挿し、
ときに採った蜂蜜を清潔なアムフォラに蓄え
 ときに羊のまだ柔らかい毛を刈り取る。
あるいは秋が熟れた果実によって
 平地を彩る枝々を飾るときには、
その者はどれほど喜ぶか、接ぎ木で実った梨と
 紫衣と競うほど色づいた葡萄をもぐとき、
それはプリアープスよ、あなたに、そして父なる
 土地神シルウァーヌスよ、あなたに捧げるため!
ときに古い樫の木陰に、
 ときに柔靭な藺草のなかに好んで寝そべる。
そのあいだ水は高い崖から流れ落ち,
 鳥たちは森のなかで嘆き、
また葉むらが滴るしずくによってさざめくので
 その者は浅い眠りを楽しむのだ。
けれども冬の季節が轟くユッピテルの
 雨雪を呼んでくるときには、
その者はまたそこかしこから多数の犬をけしかけ
 行く手を阻む網のなかへ凶暴な猪を追い込み、
また軽い叉木に目の粗い網をかけて、
 大食いの鶫をあざむき、
そして罠によって臆病な兎や渡来する鶴といった
 喜ばしい戦利品を獲る。
誰が愛神の司る心労を
 これらのうちにあっても忘れずにいるものか?
だがもしも慎み深い妻が務めとして
 家と愛児らを支え、
サビーニー人の妻や、日に焼けた
 活発なアープリア人の妻のように、
薪で聖なる供物壇を築き上げ
 疲れた夫の帰り着くまでに
豊かな家畜どもを編み垣にて囲っては
 たっぷりいっぱいの乳を搾り、
そしてその年の葡萄酒を品のよい甕から注いで
 手製のごちそうをこしらえてくれるのなら、
私をルクリーヌス湖の貝だって
 ヒラメやベラだってそれほど喜ばせはしまい、
たとえそれらを冬の嵐が東から潮流にのせて
 轟々とこちらの海へ連れてきたとしても。
アフリカの鳥も私の腹の中へ降りはしまい
 イオーニアの雷鳥も、
それらより楽しませてくれるのだ、たわわに
 実った枝々から摘まれたオリーヴは、
また牧場によく生えているスカンポや不健康な
 体に効くゼニアオイは、
テルミヌス神祭にて屠られる仔羊は
 あるいは狼から取り返した仔山羊は。
何と喜ばしいか、宴のあいだ、たらふく食った羊が
 ねぐらに急いでいるのを見ることは、
また疲れ切った牛が耕すために犂を
 力の入らない首で引いており
富める家の尺度が、すなわち奴隷たちが、
 輝く炉の周りに控えているのを見ることは!」

こう話す金貸しのアルフィウスは、
 いまに、いまに農夫になるつもりでいながら、
月の中間日に金を残らず回収するやいなや
 朔日には貸しつけたくなるのだった。